Tentoonstellingen

Al duizenden jaren drinken mensen thee met elkaar. In huis of elders, voor de gezelligheid, om elkaar beter te leren kennen, of om kalm zaken met elkaar te doen. Soms is het rustgevend om alleen thee te drinken. Maar thee gaat niet alleen over de prettige kanten van het leven. Thee speelt namelijk op verschillende manieren een rol in verwoestende oorlogen.

De ellende begon in de 17e eeuw. Toen ontdekte Europa thee. Al snel gingen Europeanen heel veel thee drinken. Engeland had zoveel thee nodig, dat het land dat niet kon betalen. Uiteindelijk gingen Engelse handelaren in China opium verkopen om genoeg thee te kunnen kopen. Dat leidde tot de opiumoorlog. Die oorlog werd door Groot-Brittannië gewonnen. Het land had al eerder een oorlog verloren die ook met thee begon. Engelsen die in Amerika waren gaan wonen, verzetten zich tegen de Engelse belastingen. Toen de belasting op thee weer eens verhoogd werd, brak er een opstand uit. Dit leidde uiteindelijk tot de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog.

Over de rol van thee in oorlogs-en vredestijd heeft het WereldTheeMuseum een expositie samengesteld in samenwerking met het Dokhuis in Rotterdam. Centraal stonden de Boston Tea Party en de Opiumoorlog, die in wezen draaide om thee. De achtergrond van deze oorlogen, de gevolgen en de rol van thee worden belicht op grote posters. Eveneens centraal staat een Japanse theeceremonie genaamd Wakeidate. Die theeceremonie voerde de latere grootmeester van de theeceremonieschool in Kyoto uit tijdens de Tweede Wereldoorlog voor zijn kameraden die de opdracht kregen kamikazevluchten uit te voeren. Hoe zou thee smaken als je weet dat het je laatste slok is? Over deze theeceremonie heeft Javad Jalali een film gemaakt “The Voice of Tea”, die tijdens de tentoonstelling te zien was. We hebben ook schitterende objecten die bij deze Japanse theeceremonie horen, tentoongesteld. Ook was een model van de meest bekende theeschip uit de geschiedenis (Cutty Sark) te zien, en verder een replica van een kist die overboord werd gegooid tijdens de Boston Tea Party en een levensgevaarlijke assassin’s theepot.

Je kunt de tentoonstelling hier online bekijken.

De tentoonstelling is gerealiseerd in samenwerking met Dokhuis in Rotterdam en met subsidie van het Cultuurfonds.

Thee in Beeld

We zien theeblaadjes die zich ontvouwen in een Chinese kom met heet water totdat de thee op smaak is. Thee, die terwijl hij afkoelt, haarscherp een boom weerspiegelt. Thee die wacht in een pot om uitgegoten te worden. 

“Thee in Beeld” gaat niet alleen over thee zelf, maar ook om de relatie tussen mens en thee. De expositie laat de bijna onzichtbare medewerkers op de enorme plantage zien, de vroege dame die in een Belgische herberg in alle rust van haar muntthee en krantje geniet, de man die een breekbaar en sierlijk glaasje hete thee zo stevig omklemt dat zijn duim wit wordt.

De expositie laat ons nadenken over de betekenis die thee geeft aan het leven van de mens, economisch, filosofisch, emotioneel. De bevroren witte roos op een kopje thee die persoonlijke rouw uitdrukt beroert de kijker. Je kunt je afvragen welke emotie een gebruikt theezakje oproept bij de fotograaf. Je ziet hoe theepotten intimiteit kunnen verbeelden en hoe thee verwachtingen schept vlak voor een feestje. 

De 16 foto’s voor deze expositie zijn geselecteerd uit inzendingen voor een fotowedstrijd die het WereldTheeMuseum voor deze tentoonstelling heeft georganiseerd. De foto’s worden aangevuld met objecten die verschillende theeculturen dichterbij brengen, zoals opstellingen voor Chinese en Japanse theeceremonies. Een echte theeplant is te zien, als ook verschillende soorten losse, droge thee. 

De tentoonstelling is te zien in Café Abel, Steenstraat 1B in Leiden en is gratis toegankelijk.

Deze tentoonstelling is tot stand gekomen met financiële steun via Voordekunst.nl en het Prins Bernhard Cultuurfonds Zuid-Holland en in samenwerking met het Volkenkunde Museum.